Οι υποψήφιοι των Πανελλαδικών εξετάσεων των Γενικών Ενιαίων Λυκείων κλήθηκαν
σήμερα να εξεταστούν στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και στο μάθημα της
Λογοτεχνίας. Η διπλή αυτή εξέταση εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στις Πανελλήνιες
εξετάσεις των Γενικών Ενιαίων Λυκείων και ήταν σύμφωνη με τις κατευθύνσεις του
υπουργείου όπως αυτές είχαν δοθεί κατά τη διάρκεια της χρονιάς.
Το ευρύτερο θεματικό πλαίσιο των ερωτημάτων κινήθηκε γύρω από τη συνεισφορά της
ανάγνωσης και κατ’ επέκταση της λογοτεχνίας στον άνθρωπο αλλά και τους μαθητές.
Συγκεκριμένα δόθηκαν προς σχολιασμό τρία κείμενα, δύο μη λογοτεχνικά και ένα
λογοτεχνικό.

Το πρώτο ήταν κείμενο του συγγραφέα Θεόδωρου Γρηγοριάδη, διασκευασμένο από τον
ημερήσιο τύπο, με τίτλο “Το γιατρικό της αμόλυντης λογοτεχνίας", που πραγματεύεται την
επίδραση της λογοτεχνίας στη ζωή του ίδιου του συγγραφέα. Από το πρώτο κείμενο
ζητήθηκε η συνοπτική παρουσίασή του στο θέμα Α, ο χαρακτηρισμός κάποιων προτάσεων
ως σωστές ή λανθασμένες στο θέμα Β1 και η αναφορά σε δύο σχήματα λόγου στο θέμα
Β2α.

Το δεύτερο κείμενο ήταν του δοκιμιογράφου, μεταφραστή και συγγραφέα Κώστα Ε.
Τσιρόπουλου με τίτλο “Γράφειν" από τη συλλογή δοκιμίων “Η μόνωση ως συνομιλία". Από
το κείμενο αυτό οι μαθητές κληθήκαν να απαντήσουν στο ερώτημα Β1 χαρακτηρίζοντας τις
προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, στο ερώτημα Β2β σχολιάζοντας τη χρήση των
ερωτημάτων από το συγγραφέα και στο ερώτημα Β3 που τους ζητήθηκε να αναπτύξουν τη
θέση του δοκιμιογράφου για τη σχέση ανάγνωσης και κερδισμένου χρόνου.
Το τρίτο κείμενο ήταν απόσπασμα από ποίημα του ποιητή Τίτου Πατρίκιου από την
ποιητική συλλογή “Σε βρίσκει η ποίηση" που εκδόθηκε το 2012. Στο λογοτεχνικό κείμενο
αντιστοιχούσε , όπως αναμενόταν, το θέμα Γ που καλούσε τους μαθητές να εντοπίσουν το
θέμα του ποιήματος και να αναφέρουν σε ένα κείμενο 100-150 λέξεων τη σημασία της
ποίησης στην προσωπική τους ζωή, αξιοποιώντας τρεις κειμενικούς δείκτες, σύμφωνα με τη
θεωρία της λογοτεχνίας.

Η εξέταση έκλεινε με το θέμα Δ που ζητούσε από τους μαθητές την παραγωγή ενός
κειμένου 300-350 λέξεων που θα ήταν κατάλληλο για δημοσίευση στο ιστολόγιο του
σχολείου και θα παρουσίαζε δύο ζητούμενα. Αρχικά τη σχέση των μαθητών με την
ανάγνωση βιβλίων και στη συνέχεια την επίδραση της ανάγνωσης στον ελεύθερο χρόνο των
μαθητών.

Τα θέματα μπορούν να χαρακτηριστούν από βατά ως μέτριας δυσκολίας. Απο τη μια είναι
αλήθεια πως δυστυχώς στην πλειονότητά τους οι σημερινοί μαθητές των λυκείων έχουν
ελάχιστη επαφή με την ανάγνωση και ακόμα λιγότερη με την ποίηση ή τη λογοτεχνία.
Επομένως είναι λογικό η ανάπτυξη κειμένων στα θέματα Γ και Δ να έφερε αρκετό
προβληματισμό σε αρκετούς μαθητές από τη στιγμή μάλιστα που τα θέματα ζητούσαν και
τη δική τους προσωπική επαφή με το βίβλιο ως δημιουργικού τρόπου απασχόλησης, τη
στιγμή που είναι κοινό μυστικό πως οι μαθητές αξιοποιούν τον ελεύθερό τους χρόνο σε
άλλες δραστηριότητες. Απο την άλλη όμως οι ερωτήσεις της θεωρίας, αν και παρουσίαζαν
πρωτοτυπία λόγω και του νέου τύπου εξετάσεων, ήταν αναμενόμενες και βασίζονταν πάνω
στη διδαγμένη θεωρία τόσο της γλώσσας όσο και της λογοτεχνίας. Επιπλέον το θέμα της

συνεισφοράς της λογοτεχνίας και των βιβλίων είναι ένα κλασικό θέμα πανελληνίων
εξετάσεων αφού έχει τεθεί ξανά στους μαθητές και στο παρελθόν. Μπορούμε λοιπόν να
συμπεράνουμε ότι ένας καλά προετοιμασμένος μαθητής δεν θα αντιμετώπιζε σοβαρές
δυσκολίες.

Κουφουδάκης Θωμάς
Φιλόλογος
Καθηγητής του φροντιστηρίου Π 3,14